Suharto

Arlywydd Indonesia rhwng 1967 a 1998 oedd Suharto (8 Mehefin 1921 - 27 Ionawr 2008).

Ganed ef yn Kemusuk ar ynys Jafa, i deulu o ffermwyr tlawd. Ymunodd a'r fyddin pan oedd y wlad yn rhan o ymerodraeth yr Iseldiroedd. Erbyn 1965 roedd yn gadfridog yn y fyddin. Ar 1 Hydref y flwyddyn honno lladdwyd nifer o gadfridogion pan geisiodd adran o'r fyddin oedd yn gysylltiedig â Phlaid Gomiwnyddol Indonesia gipio grym. Suharto oedd y swyddog uchaf oedd mewn sefyllfa i wrthwynebu'r ymgais, a gallodd orchfygu y gwrthryfelwyr. Ymatebodd y fyddin, dan arweiniad Suharto, trwy ladd miloedd lawer o gomiwnyddion ac eraill y dywedid eu bod mewn cydymdeimlad â hwy. Credir i rhwng 500,000 a miliwn o bobl gael eu lladd. Wedi hyn, Suharto mewn gwirionedd oedd yn llywodraethu Indonesia, ac nid yr arlywydd Sukarno.

Cafodd ei enwi yn arlywydd dros dro yn 1967, ac ar 21 Mawrth 1968 daeth yn swyddogol yn ail arlywydd Indonesia. Dan ei arlywyddiaeth ef, cafodd y wlad gyfnod o dŵf economaidd, ond bu cwynion am ddiffyg parch i hawliau dynol, llygredd a diffyg democratiaeth. Wedi cyfnod o derfysg ar y strydoedd, ymddiswyddodd ar 21 Mai 1998.

Roedd yn briod a Siti Hartina ("Tien"), ac roedd ganddynt chwech o blant. Darparwyd gan Wikipedia